Kütahya'nın tanınmış ailelerinden, Ebelerde bir hacı hafız
vardır. Hacı hafız küçükken komşunun kızı Azime 'ye beşik
kertiği ederler. Zamanla büyüyen serpilen bu iki genç
evlenme çağına gelirler. Lakin kız babası sözünde durmaz.
Azime 'yi başkasına verir. Bunu duyan hacı hafız deliye
döner. Zira Azime'ye sırılsıklam aşıktır. Kimse zaptedemez
hacı hafızı. Ailesi bir miktar para vererek hacı hafızı
şehirden uzaklaştırır. Bir müddet sonra geri dönen hacı
hafız Kundukviran daki bahçelerine gider. Bahçesinin bütün
toprağını, Azime 'ye maniler atarak un eleğinden geçirir.
Fakat aradan yıllar geçmiş ikiside yaşlanmışlardır artık.
Bir akşam üstü ihtiyar Azime evinin önünü süpürmekteyken,
evine dönmekte olan Hacı Hafız, Azime 'yi görür ve eğilip
Azime'ye şöyle der. "SUDA SÖĞÜT ÇÜRÜMEZ, ESKİ SEVİ
FARMIAZ. Ay Azimem sen de bittin ben de bittim". Bunu duyan
Azime "OB HALA MI BENDE GÖZÜN VAR" diyerek içeriye kaçar.
Hacı Hafız bu işin bittiğini geç te olsa anlamıştır.
Gar mı yağdı Kütahya'nın dağına
Ateş düştü ciğerimin bağına
Gül döşetmiş şalvarının ağına
GAYIRMA SEVDİĞİM GÜN BÖYLE KALMAZ
YANAR DERUNUMUN ATEŞİ SÖNMEZ
Çubuğum yok yol üstüne uzatsam
Takatım yok var yolunu gözetsem
Menendin yok seni kime bezetsem
A DAYLER, EY DAYLER LALELİ DAYLER
İKİ ELİ KOYNUNDA BİR GELİN AYLER
Karşı karşı yaptıralım hanları
Kaldıralım kasaveti gamları
Doldur içem şişedeki demleri
FİNCANI ZARFINDAN AŞIREN DERLER
AKLIMI BAŞIMDAN KAÇIREN DERLER
Yüksek konaklarda hümayun perde
Canım kurban olsun merdoğlu merde
El ele gezseydik bir tenha yerde
Külhan tütününden baskın yanarım
Uyur uyanırım yari ararım
Ay Azimem hangi bağın gülüsün
Sen Mevla 'nın bir sevgili kulusun
Nettim sana sen Allah 'tan bulursun
GAYIRMA SEVDİĞİM GÜN BÖYLE KALMAZ
YANAR DERUNUMUN ATEŞİ SÖNMEZ
Evlerinin evi yümsek bayırdır
Aşkı bilmeyenler mutlak gavırdır
Gayırma sevdiğim sonu hayırdır
YETİŞ A SEVDİĞİM GEÇİYOR İŞ İŞTEN
AŞIRDILAR KARLI DAĞDAN KEŞİŞTEN
Melek misin yeşil donlar giyersin ?
Cellat mısın tatlı canlar kıyarsın ?
Çocuk musun el sözüne uyarsın ?
AÇILDI ÇİĞDEMLER GELMESİ YAZLAR
COŞKUN OLUR ON BEŞİNDEKİ KIZLAR
Aşıkların taşa geçer ilenci
Yalvara yalvara oldum dilenci
Var git ikrarından dönen yalancı
İKRARINDAN DÖNEN DİLBER TATLOLUR
HOVARDA YANINDA PEK KIYMATLOLUR
Ay Azimem nerde isen varayım
Gökte isen merdivenler kurayım
Çıkası canımdan nasıl durayım
A BENİM ENGELDEN AŞAMADIĞIM
HALİNİ HATIRINI SORAMADIĞIM
Bir berat gecesi tutuldu dilim
Silaha bıçağa varamadı elim
Ne yaman zor imiş geciken ölüm
ÖLÜM OLSA AYRILIKLAR OLMASA
BEN SARSAM YARİMİ ELLER SARMASA
Ebelerin şakşaklıdır kapısı
Bilmem melek bilmem huri yapısı
Gıran girsin yardan gayri hepisi
A DAYLER EY DAYLER LALELİ DAYLER
LALESİ GOYNUNDA BİR GELİN AYLER
Karanlık evleri sildim süpürdüm
Pamuk şiltelere gelin götürdüm
Yari düşte gördüm aklım yitirdim
KARANLIK EVLERİN ÇIRASI KIZLAR
MEVLAM MURADINI VERESİ KIZLAR
Sabah yeli sen yellerin başısın
Nazlı yare benden selam taşırsın
Aç beyaz göysünü varsın üşüsün
BEN MURADIMI ALAMADIM AL ALSIN
ELLER ALSIN YELLER SEL ALSIN
Türkümüz, Erkekler hemde kadınlar tarafından oynanan bir
oyundur. Aşağıdaki güfteler kadınlar arasında Ahenk Türküsü
olarak da söylenir.
Merhametsizlerden bir cananım var
Sermaye aşkından çok ziyanım var
Mihnet çarşısında dükkanım var
GAM OLUR SATARIM KAPAN KAPANA
DERT OLUR SATARAIM YAĞMA YAĞMAYA